Chiều ngày 16/10, tại Nhà Quốc hội, tiếp tục Phiên họp thứ 50, Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, thông qua dự thảo Nghị quyết hướng dẫn việc xác định dự kiến cơ cấu, thành phần, phân bổ số lượng người được giới thiệu ứng cử đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2026-2031. Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh điều hành nội dung Phiên họp.
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh điều hành Phiên họp
Phân bổ đại biểu Hội đồng nhân dân, nhằm đảm bảo tính đồng bộ mô hình tổ chức chính quyền địa phương 02 cấp
Theo Tờ trình về dự thảo Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội hướng dẫn việc xác định dự kiến cơ cấu, thành phần, phân bổ số lượng người được giới thiệu ứng cử của đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2026 - 2031, do Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà trình bày, dự thảo Nghị quyết quy định số lượng đại biểu HĐND các cấp (bao gồm Phó Chủ tịch, Phó trưởng Ban của HĐND và việc bố trí đại biểu HĐND hoạt động chuyên trách) thực hiện theo quy định của Luật Tổ chức chính quyền địa phương, Nghị quyết của UBTVQH quy định số lượng Phó Chủ tịch HĐND, Phó trưởng Ban của HĐND cấp tỉnh, cấp xã và việc bố trí đại biểu HĐND cấp tỉnh, cấp xã hoạt động chuyên trách.
Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà trình bày Tờ trình
Việc dự kiến cơ cấu, thành phần, phân bổ số lượng người được giới thiệu để ứng cử đại biểu HĐND các cấp phải bảo đảm dân chủ, công tâm, khách quan, minh bạch; chú trọng tới chất lượng, tiêu biểu về phẩm chất, đạo đức, uy tín, trí tuệ; đồng thời bảo đảm cơ cấu hợp lý về số đại biểu là người đang công tác trong các tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức xã hội, đơn vị vũ trang nhân dân, cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp, tổ chức kinh tế trên địa bàn; có tỷ lệ hợp lý đại biểu các tôn giáo, các nhà khoa học, trí thức, văn nghệ sĩ, đại biểu xuất thân từ công nhân, nông dân, doanh nhân và các hiệp hội, nghiệp đoàn trong sản xuất, kinh doanh.
Việc dự kiến cơ cấu, thành phần, phân bổ số lượng người được giới thiệu để ứng cử đại biểu HĐND các cấp cũng cần đáp ứng các yêu cầu: Bảo đảm tỷ lệ hợp lý người trong danh sách chính thức những người ứng cử đại biểu HĐND là người dân tộc thiểu số phù hợp với đặc điểm, cơ cấu dân tộc và tình hình cụ thể của từng địa phương và phấn đấu đạt tỷ lệ trúng cử theo dự kiến; người ứng cử đại biểu là phụ nữ bảo đảm đạt tỷ lệ ít nhất 35% trong danh sách chính thức những người ứng cử ở từng cấp, phấn đấu tỷ lệ trúng cử khoảng 30% tổng số đại biểu HĐND ở từng cấp; người ứng cử đại biểu là người ngoài Đảng, phấn đấu đạt tỷ lệ không dưới 10% trong danh sách chính thức những người được giới thiệu ứng cử ở từng cấp; người ứng cử là đại biểu trẻ tuổi (dưới 42 tuổi), phấn đấu đạt tỷ lệ không dưới 15% trong danh sách chính thức những người được giới thiệu ứng cử ở từng cấp; đại biểu HĐND nhiệm kỳ 2021 - 2026 tái cử, phấn đấu đạt tỷ lệ không dưới 30% trong danh sách chính thức những người được giới thiệu ứng cử ở từng cấp.
Các đại biểu tham dự Phiên họp
Trình bày Báo cáo thẩm tra dự thảo Nghị quyết hướng dẫn việc xác định dự kiến cơ cấu, thành phần và phân bổ số lượng người được giới thiệu ứng cử đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2026 - 2031, Chủ nhiệm Ủy ban Công tác đại biểu Nguyễn Thanh Hải nêu rõ, Ủy ban Công tác đại biểu tán thành với sự cần thiết ban hành và quan điểm xây dựng Nghị quyết hướng dẫn việc xác định dự kiến cơ cấu, thành phần và phân bổ số lượng người được giới thiệu ứng cử đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2026-2031 nhằm kịp thời tạo cơ sở pháp lý cho các địa phương chuẩn bị cho kỳ bầu cử đại biểu Hội đồng nhân dân nhiệm kỳ tới. Dự thảo Nghị quyết đã cơ bản bám sát các Kết luận, Chỉ thị của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, quy định của Đảng về tổ chức bộ máy; đồng thời có một số nội dung đã được điều chỉnh phù hợp với quy định mới của Luật Bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân và mô hình tổ chức chính quyền địa phương 02 cấp.
Chủ nhiệm Ủy ban Công tác đại biểu Nguyễn Thanh Hải trình bày Báo cáo thẩm tra
Ủy ban Công tác đại biểu thống nhất quy định tại điểm a khoản 1 Điều 2 dự thảo Nghị quyết xác định số lượng đại biểu Hội đồng nhân dân được bầu ở mỗi đơn vị hành chính trên cơ sở dân số của từng đơn vị hành chính và lấy theo số liệu thống kê dân số tại Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.
Tuy nhiên, Ủy ban Công tác đại biểu đề nghị thời điểm xác định số liệu dân số tính đến ngày 31 tháng 8 năm 2025 để thống nhất với dữ liệu dân số đã được Bộ Công an đã cung cấp về Ủy ban Thường vụ Quốc hội để tính phân bổ đại biểu Hội đồng nhân dân, nhằm đảm bảo tính đồng bộ trong sử dụng số liệu dân cư.
Toàn cảnh Phiên họp
Đáp ứng yêu cầu về tinh gọn bộ máy, chọn ra đội ngũ đại biểu đủ đức, đủ tài đại diện cho nhân dân
Cho ý kiến về đại biểu trẻ tuổi trong dự thảo Nghị quyết hướng dẫn việc xác định dự kiến cơ cấu, thành phần và phân bổ số lượng người được giới thiệu ứng cử đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2026-2031, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng đề nghị áp dụng đúng theo quy định của Kết luận 153-KL/ TW ngày 16/05/2025 về phương hướng bầu cử đại biểu Quốc hội, Hội đồng nhân dân các cấp, nên quy định tuổi là 40 chứ không phải 42 tuổi như trong dự thảo Nghị quyết.
Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng phát biểu tại Phiên họp
Tại điểm đ khoản 3 Điều 3 trong dự thảo Nghị quyết quy định đại biểu Hội đồng nhân dân nhiệm kỳ 2021 - 2026 tái cử, phấn đấu đạt tỷ lệ không dưới 30% ở từng cấp (cấp tỉnh, cấp xã), Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp cho rằng đặc thù cuộc bầu cử tới được tiến hành ngay sau khi thực hiện sáp nhập các đơn vị hành chính ở cấp tỉnh và cấp xã, nên số lượng đại biểu Hội đồng nhân dân ở các tỉnh và các đơn vị hành chính cấp xã sau sáp nhập thực tế hiện rất lớn, thậm chí ở nhiều địa phương, số lượng đại biểu Hội đồng nhân dân lớn hơn nhiều lần so với định mức được quy định trong Luật Tổ chức chính quyền địa phương.
Theo Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp, điều khoản này nên bổ sung thêm, theo đó cho phép số lượng đại biểu tái cử ở địa phương có thể là 100% để đảm bảo tính khả thi trong công tác tiến hành các quy trình bầu cử.
Tại Phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn khẳng định đây là nghị quyết quan trọng nhằm chuẩn bị cho công tác bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XVI và Hội đồng dân các cấp nhiệm kỳ 2026-2031.
Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn phát biểu tại Phiên họp
Cho ý kiến vào dự thảo Nghị quyết, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn lưu ý, cơ quan soạn thảo và cơ quan thẩm tra phải bám sát các hướng dẫn, quy định của Đảng, nhất là các quy định mới được ban hành phục vụ hoạt động của mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, Chỉ thị số 45-CT/TW về đại hội đảng bộ các cấp tiến tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng.
Từ nay đến ngày tổ chức bầu cử không còn nhiều thời gian, với khối lượng công việc lớn, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nhấn mạnh, việc ban hành Nghị quyết này không chỉ nhằm kịp thời tạo cơ sở pháp lý cho các địa phương chuẩn bị bầu cử phù hợp với hàng loạt quy định pháp luật mới được ban hành, mà còn khắc phục những hạn chế, bất cập đang đặt ra trong quá trình tổ chức và thực hiện bầu cử.
Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn phát biểu tại Phiên họp
Chủ tịch Quốc hội yêu cầu cơ cấu, thành phần, số lượng đại biểu Hội đồng nhân dân cần được điều chỉnh phù hợp với quy mô, yêu cầu, trách nhiệm, nhu cầu đại diện của người dân trong vận hành chính quyền địa phương 2 cấp, bên cạnh đó phải đi đôi với chất lượng của đại biểu.
Giải trình, các ý kiến đóng góp của thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà thay mặt cơ quan soạn thảo bày tỏ tiếp thu các ý kiến đóng góp của đại diện các ủy ban và các thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội.
Các đại biểu tham dự Phiên họp
Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho biết, cơ quan soạn thảo và các cơ quan liên quan sẽ rà soát các điều khoản chuyển tiếp của dự thảo Nghị quyết bảo đảm quá trình thực hiện Nghị quyết vừa đáp ứng yêu cầu về tinh gọn bộ máy, vừa chọn ra đội ngũ đại biểu đủ đức, đủ tài đại diện cho nhân dân.
Kết luận Phiên họp, thay mặt Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh đánh giá cao sự chủ động, tích cực của Chính phủ trực tiếp là Bộ Nội vụ, Ủy ban Công tác đại biểu, các cơ quan liên quan trong việc phối hợp xây dựng dự thảo Nghị quyết một cách nghiêm túc, trách nhiệm, bảo đảm chất lượng, hồ sơ đầy đủ, đúng quy định.
100% đại biểu tham gia biểu quyết thông qua về mặt nguyên tắc dự thảo Nghị quyết
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh cũng đề nghị cơ quan soạn thảo, cơ quan thẩm tra dự thảo Nghị quyết rà soát các nội dung của dự thảo theo đúng tinh thần của các chỉ thị, kết luận của Trung ương để Nghị quyết sau khi ban hành khắc phục được những tồn tại, hạn chế, tạo điều kiện thuận lợi cho Trung ương và địa phương trong quá trình triển khai công tác bầu cử.
Tại Phiên họp, 100% đại biểu tham gia biểu quyết thông qua về mặt nguyên tắc dự thảo Nghị quyết hướng dẫn việc xác định dự kiến cơ cấu, thành phần và phân bổ số lượng người được giới thiệu ứng cử đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2026-2031.
Lượt xem: 1480
